MPS uit Honselersdijk en LetsGrow.com uit Vlaardingen zijn drie jaar geleden begonnen met de ontwikkeling van een tool waarmee tuinders de CO2-voetafdruk van hun bedrijf kunnen berekenen: de HortiFootprint Calculator. ‘Een van de redenen hiervoor is het feit dat consumenten steeds bewuster en duurzamer willen inkopen. Een voetafdrukberekening kan de consument helpen bij het maken van de duurzaamste keuze’, stelt Area Manager Raymond Scheepens van MPS.

Raymond Scheepens, Area Manager MPS

Ook toekomstige wetgeving is voor de bedrijven in Zuid-Holland reden geweest voor de ontwikkeling van de HortiFootprint Calculator. ‘Grote concerns in onder meer de tuinbouw zijn vanaf volgend jaar al verplicht hun voetafdruk aan te kunnen tonen’, licht Scheepens toe. ‘Aangezien de grootste CO2-uitstoot vaak aan de productiekant zit, verwachten wij dat die concerns hun kwekers gaan benaderen om ook voetafdrukberekeningen uit te voeren.’

De voetafdrukberekening wordt gemaakt op basis van acht thema’s: gewasbescherming, meststoffen, energie, kapitaalgoederen (zoals kas en schermen), eventuele CO2-toevoegingen, verpakkingen en potten, substraat en transport. ‘Die thema’s zijn afkomstig uit de FloriPEFCR’, zegt Scheepens. Dit systeem moet er uiteindelijk voor zorgen dat de hele sierteeltsector in Europa milieuvoetafdrukberekeningen op eenzelfde manier berekent.

Minder intensief
Veel van de gegevens die nodig zijn voor een door FloriPEFCR-goedgekeurde meting staan al in de database van MPS. ‘Het gaat om 60 tot 80 procent. Voor de ontbrekende gegevens hebben we een extra module ingebouwd. Kwekers kunnen daarin zelf ontbrekende informatie invullen’, zegt Scheepens. De koppeling met de bestaande database maakt het proces volgens hem een stuk minder intensief.
Scheepens raadt aan om de voetafdrukberekening één keer per jaar te doen. Als de gegevens zijn verzameld door MPS, worden ze doorgestuurd naar LetsGrow.com. Dat berekent vervolgens het resultaat.

Bewust keuzes maken
Volgens Scheepens hebben bedrijven richting de toekomst geen keuze meer als het gaat om het doen van een voetafdrukberekening. ‘We moeten stappen zetten om de wereld goed door te kunnen geven aan de volgende generaties. Dit is het antwoord op hoe schadelijk of vriendelijk een product is voor het milieu. Dat is niet alleen wat de consument wil weten, maar ook waar de politiek naar verlangt. Ik verwacht daarom dat voetafdrukberekeningen over een paar jaar gemeengoed zijn in de sector.’

Al betekent dat niet dat alle 115 tot 120 bedrijven die zijn aangesloten bij de HortiFootprint Calculator het doen van een voetafdrukberekening als verplichting zien, geeft Scheepens aan. ‘Steeds meer bedrijven streven naar duurzaam beleid. Ze zijn intrinsiek gemotiveerd voor wat betreft hun CO2-voetafdruk en hoe ze die kunnen reduceren.’

Scenarioplanning
Een scenarioplanning, zoals ook toegevoegd is aan de HortiFootprint Calculator, helpt kwekers daarbij. ‘Daarmee kunnen zij voorspellen wat hun voetafdruk aan het einde van het jaar zal zijn’, zegt Scheepens. ‘Aan de ene kant staat de voetafdruk van het afgelopen jaar, vervolgens wordt aan verschillende knoppen (zoals een lager gasverbruik of andere substraatsamenstelling) gedraaid en dan berekent de tool wat de voetafdruk zal zijn met de gedane aanpassingen.’

Deze optie maakt het mogelijk bewustere keuzes te maken. ‘Je neemt als ondernemer niet meer op de gok een besluit, maar kunt meteen zien of dit de juiste keuze is. Bijkomend voordeel is dat wanneer de bank als voorwaarde stelt dat je moet aantonen dat een investering echt duurzamer is, je dat kunt doen aan de hand van de scenarioplanning.’

Het maken van voetafdrukberekeningen is niet alleen een manier om milieubewuster te telen, maar ook een manier om te laten zien hoe goed de sector al bezig is. ‘We doen de metingen nu alleen voor bloemen, planten, groente en fruit. Maar als het in de toekomst mogelijk wordt een boeket bloemen te vergelijken met een reep chocolade, wordt pas echt duidelijk welke stappen de tuinbouw al heeft gezet.’

Certificaten uitdelen
Scheepens stelt dat het sinds kort ook mogelijk is berekeningen op productniveau uit te voeren. Dit betekent dat een kweker voor elk van zijn producten een voetafdrukberekening kan maken. Komende tijd wordt gewerkt aan het uitbreiden van de impactcategorieën, waarbij wordt gedacht aan thema’s als landgebruik en ecotoxiciteit.

Voor de lange termijn hoopt Scheepens dat het mogelijk wordt een validatieproces te creëren voor het maken van de voetafdrukberekeningen. ‘De gecalculeerde voetafdruk wordt nog niet gecontroleerd. Het zou mooi zijn als dat in de toekomst wel zo is. Dan kan een teler aan de hand van een certificaat bewijzen wat zijn voetafdruk is.’

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de website van Nieuwe Oogst.