In 2030 een volledig circulaire kas. Een stevige ambitie, maar daar houden ze wel van bij Ter Laak Orchids. “We leggen de lat graag hoog als het om duurzaamheid gaat”, zegt André van ’t Hoog, Coördinator Teeltonderzoek en Kwaliteit bij de internationaal actieve Phalaenopsisteler. “Daarbij willen we niet afwachten, maar voorsorteren op wat komen gaat.”
Bij Ter Laak gaan elk jaar zo’n 9 miljoen Phalaenopsisplanten de kasdeur uit. De teelt is verdeeld over twee locaties: 4,5 hectare voor de 9 cm potten en concepten, en 13 hectare voor de 12 cm potten, Multiflora en Midiflora. Die planten vinden vervolgens hun weg naar klanten door heel Europa.
Potworm loopt vast in innovatief web
Bij de teelt speelt duurzaamheid een cruciale rol. Daarbij wordt steeds creatief naar oplossingen gezocht. Bijvoorbeeld voor de gevreesde potworm, die veel schade kan aanrichten aan wortels en die tot productieverlies leidt. Er is al veel onderzoek naar gedaan, maar effectieve biologische middelen zijn er bijna niet.
“Je kunt wel de planten afdekken met speciaal insectengaasdoek. Daarmee houd je de potworm weg, maar het leidt ook tot groeivertraging.” In samenwerking met twee collega-kwekers heeft Ter Laak daar iets op bedacht: een potweb. “Met zo’n potweb dek je alleen de bovenkant van de pot af. Zo kan de mug z’n eitjes niet meer kwijt in het substraat en behoud je het licht voor de planten. Bovendien voorkom je dat wortels van de ene naar de andere pot kunnen groeien, wat kan leiden tot overworteling, en de bark valt niet meer uit de pot.”
De lat hoog leggen om ziektevrij te telen
Niet alleen de potworm is een bedreiging voor de Phalaenopsisteelt. “Trips is ook een probleem. We werken wel met roofmijten, maar die kunnen niet alle trips wegvangen.” Er is nog veel onderzoek nodig, maar er zijn gelukkig andere opties. “Om trips zoveel mogelijk buiten de deur te houden bij de jonge planten, hebben we de luchtramen bij die afdeling helemaal begaasd. Als dat bevalt, gaan we bekijken of andere afdelingen ook opgeschaald kunnen worden met insectengaas in de luchtramen. Ook bij inkomend plantmateriaal zijn we streng. We leggen de lat hoog: naar onszelf toe, maar ook naar leveranciers van plantmateriaal. Zo is de kans dat we ziektevrij blijven groter en gaat de kwaliteit van ons uitgangsmateriaal omhoog.”
André van ’t Hoog, Coördinator Teeltonderzoek en Kwaliteit
Volledig circulair in 2030
Bij Ter Laak hebben ze zich ten doel gesteld om in 2030 volledig circulair te telen. Een stevige ambitie die ze stap voor stap willen waarmaken. “Ons eerste doel is om chemievrij te telen”, licht Van ’t Hoog toe. “We willen daarbij onze milieu-impact zo klein mogelijk maken, maar wel met behoud van kwaliteit. Om dat te bewerkstelligen, zijn we aan het testen met biostimulanten en natuurlijke vijanden. Samen met leveranciers komen we zo steeds een stapje dichter bij ons doel.”
Een andere belangrijke doelstelling is recirculatie. In 2027 mogen telers niet meer lozen, dus is het zaak om meer te kijken naar recirculeren van meststoffen. “Verder willen we zo weinig mogelijk afval produceren. We doen proeven met gerecyclede potten en kijken kritisch naar onze verpakkingen.”
Samenwerken met collega’s
Die uitdagingen op het gebied van duurzaamheid worden binnen het bedrijf getackeld door een speciaal aangestelde innovatie-duurzaamheidsmanager. Maar gezamenlijk optrekken met collega’s in de sector is ook van belang. “Dan gaat het om collega-orchideeënkwekers, maar we wisselen ook veel kennis uit met bijvoorbeeld chrysanten-, kalanchoë- en gerberatelers. Politici bezoeken ons bedrijf zo af en toe en daarbij vertellen we ons verhaal waar we op het gebied van duurzaamheid mee bezig zijn en waar we tegenaan lopen. Ons motto is: niet afwachten, maar voorsorteren op wat komen gaat.”
Champions League spelen
“Je kunt de lat zelf wel hoog leggen”, gaat Van ’t Hoog verder, “maar het is van belang dat je ook een neutrale, externe partij hebt die kan bevestigen dat je goed bezig bent. MPS is die partij voor ons. Indien nodig kunnen ze ons wijzen op dingen die nog beter kunnen.”
Door middel van rapportages als die van MPS kunnen kwekers kijken hoe hun bedrijf zich ontwikkelt. “Je kunt zo ook de vergelijking met collega-kwekers maken op het gebied van milieubelasting en dergelijke.” Bijna een soort voetbalcompetitie dus, al is het niet echt een strijd. “We willen Champions League spelen, dus op het hoogste niveau, maar samenwerking is uiteindelijk het belangrijkste. Gelukkig is de samenwerking met MPS prima en ook collega-Phalaenopsiskwekers staan ervoor open om samen op te trekken en de tuinbouw als sector nog sterker te maken.”
